Gniazdo bezpiecznikowe jest jednym z głównym elementów budowy bezpiecznika. Montuje się je w pomieszczeniach, w których trzeba zabezpieczyć instalacje elektryczne przed różnymi czynnikami zagrażającemu bezpieczeństwu. Czym się różnią od siebie poszczególne rodzaje gniazd? Kiedy należy je stosować, aby nie doszło do awarii?
Gniazda bezpiecznikowe są elementem, który montuje się w budowach wyspecjalizowanych maszyn oraz urządzeń. Oprócz tego mają swoje zastosowanie w układach elektrycznych, elektronicznych oraz telekomunikacyjnych. Stosuje się je wszędzie tam, gdzie może wystąpić ewentualne zwarcie lub przeciążenie instalacji. Ze względu na bezpieczeństwo gniazda bezpiecznikowe muszą spełniać odpowiednie wymagania związane z jakością oraz charakteryzować się określonymi parametrami technicznymi i technologicznymi. Generalnie wymagania na temat budowy gniazd bezpiecznikowych określone są normie PN-EN 60127-6: 2006.
Elementy budowy gniazda i ich funkcje
Głównym elementem jest wkładka bezpiecznikowa, która załącza w odpowiednim momencie obwód elektryczny. Dokładniej mówiąc jest to wkładka topikowa. Zamontowana jest ona wewnątrz gniazda bezpiecznikowego. Ma ona za zadanie zabezpieczyć instalację elektryczną, a dokładniej mówiąc obwód przez zwarciem bądź uszkodzeniem. Każda instalacja oraz bezpiecznik posiada określone parametry. Zasada działania gniazda bezpiecznikowego polega na tym, że w razie zbyt wysokiego natężenia prądu wkładka ta zaczyna się topić i następuję przerwanie przepływu prądu w obwodzie.
Kiedy jaki rodzaj stosować?
W zależności od rodzaju instalacji wyróżnia się trzy rodzaje gniazd bezpiecznikowych. Pierwszy typ to gniazda aparatowe. Mają one zazwyczaj otwór montażowy o niewielkiej średnicy do 15 mm. Są one stosowane w instalacjach domowych. Zazwyczaj wartości znamionowe tego typu bezpieczników mają natężenie o wartości 10A i 6,3A przy napięciu 250V. Kolejny rodzaj gniazd to samochodowe i teletechniczne. Ich wartości nominalne wynoszą około 6,3A przy napięciu 250V. Gniazda teletechniczne jak sama nazwa wskazuje są wykorzystywane w różnego rodzaju urządzeniach teletechnicznych, elektronicznych, teleinformatycznych oraz elektrotechnicznych. Są one bardzo często spotykane w domach szczególnie w takim przypadku, gdy potrzeba zainstalować wtyk telefoniczny bądź doprowadzić gniazdo antenowe w przypadku telewizji. Gniazda tego typu muszą być dodatkowo wykonane z zgodnie z normą BN-86/3286-14. Natomiast gniazda samochodowe lutowane są w tzw. obwodach drukowanych, czyli wykorzystujących płytki izolacyjne. Budowa tych gniazd musi zgodna z PN-S 76001:1985 oraz PN-S 76081:1979. Ostatni rodzaj to gniazda specjalne. Jest to specyficzny rodzaj gniazd, ponieważ napięcie znamionowe jest około 8 razy niższe niż poprzednie dwa rodzaje. Dokładniej mówiąc wynosi 30V. Natomiast natężenie oscyluje w dużym zakresie, czyli 2-100A. Polegają one normie TU-16-522.0001-73. Stosuje się je w specjalistycznych zakładach. Zwykle wykonywane są wyłącznie na zamówienie.